Στο εξωτερικό επικρατεί ήδη ως τάση. Ο λόγος για την καλλιέργεια οπωροφόρων δέντρων και ζαρζαβατικών σε κεντρικές λεωφόρους και δρόμους πόλεων, προκειμένου να επωφελούνται οι κάτοικοι των γύρω περιοχών…
Σας τελείωσαν τα πορτοκάλια, σκέφτεστε, καθώς οδηγείτε στην πολυσύχναστη λεωφόρο Κηφισίας και σίγουρα, δεν θα προλάβετε ανοιχτά τα μαγαζιά, για να αγοράσετε μερικά. Τι κάνετε σε αυτή την περίπτωση; Βγάζετε alarm, παρκάρετε στην άκρη του πεζοδρομίου και μαζεύετε μερικά φρέσκα πορτοκάλια από τα δέντρα…
Η επόμενη μέρα;
Σενάριο επιστημονικής φαντασίας; Όχι και τόσο, υποστηρίζουν, όσοι ασχολούνται με θέματα περιβάλλοντος. Από τη μία, οι κλιματικές αλλαγές, που έχουν απορρυθμίσει την παγκόσμια καλλιέργεια και παραγωγή και από την άλλη, η παγκόσμια οικονομική κρίση, που έχει κάνει τα τρόφιμα «είδος πολυτελείας» για αρκετές χώρες του πλανήτη, ανοίγουν ουσιαστικά το δρόμο για την επιστροφή… στις ρίζες!
Οι νέες κοινωνίες μπροστά στο αδιέξοδο, φαίνεται, πως δεν έχουν άλλη επιλογή από το να… γυρίσουν πίσω. Το παρελθόν, πέρα από λάθη, έχει να μας δώσει και πολύτιμα μαθήματα, όπως αυτό της αυτάρκειας, με τη βοήθεια της καλλιεργήσιμης γης. Τα μεγαθήρια-super markets, οι αγορές αγαθών και η ανάγκη μας να στρεφόμαστε στην αναζήτηση τροφής, όχι μέσα από το χωράφι ή τα ζώα μας αλλά ψάχνοντας στους διαδρόμους των καταστημάτων τροφίμων, ήταν λογικό και επόμενο, πως κάποια στιγμή, θα οδηγούσε σε έλλειψη αγαθών, ιδιαίτερα στις ομάδες εκείνες, που στερούνταν οικονομικής ευρωστίας.
Και φθάνουμε στο σήμερα. Από τη μία, οι αλλαγές στο κλίμα, είχαν τρομακτικές επιδράσεις στην παγκόσμια καλλιέργεια και παραγωγή αγαθών. Λίμνες και ποτάμια στέρεψαν, είδη ζώων εξαφανίστηκαν, η θερμοκρασία της θάλασσας ανέβηκε και η διατροφική αλυσίδα διαταράχθηκε ανεπανόρθωτα.
Οι φτωχές χώρες του πλανήτη, έγιναν φτωχότερες. Οι σοδιές καταστράφηκαν, τα χωράφια ξεράθηκαν, το νερό λιγόστεψε και η αγροτική οικονομία σταδιακά μαράζωσε. Οι φυσικές καταστροφές (πλημμύρες από ισχυρές βροχοπτώσεις, σεισμοί, χαλαζόπτωση, ξηρασία ή παγετός), έδωσαν το τελειωτικό χτύπημα σε πολλές, μικρές γωνιές του πλανήτη, που παρακολουθούσαν τους κόπους μιας ζωής, να καταστρέφονται από μια βροχή, που δεν λέει να σταματήσει…
Από την άλλη, η φτώχια μαστίζει τον πλανήτη. Οι φυσικές καταστροφές και οι τρομακτικές αλλαγές στο κλίμα, χειροτέρευσαν ακόμη περισσότερο την ήδη δυσμενή θέση πολλών αναξιοπαθούντων της γης. Τα τρόφιμα μειώθηκαν και μοιράστηκαν στους προνομιούχους και η πείνα, έκανε και πάλι την εμφάνισή της σε ευρεία πλέον κλίμακα ανθρώπων.
Επιστροφή στο παρελθόν
Ποια είναι η λύση επομένως; Πώς μπορεί το ανθρώπινο γένος, να αντιμετωπίσει αυτή τη λαίλαπα δεινών; Γυρίζοντας πίσω, το ρολόι στον χρόνο, αναφέρουν έμπειροι κοινωνιολόγοι, οι οποίοι και υπεραμύνονται της άποψης, πως «στα δύσκολα, είθισται να στρεφόμαστε στο παρελθόν για λύσεις…».
Επιστροφή στο παρελθόν επομένως, με αναβίωση της οικιστικής καλλιέργειας και με ενίσχυση της αυτάρκειας, που τόσο πολύτιμη αποδεικνύεται τα τελευταία χρόνια.
Ήδη σε πολλές περιοχές της Βρετανίας, μια κίνηση έχει πάρει τη μορφή αυθόρμητου κινήματος. Αρκετοί βρετανικοί κήποι με πολύχρωμα λουλούδια έχουν πλέον δώσει τη θέση τους σε κήπους με καλλιέργειες οπωροφόρων δέντρων και ζαρζαβατικών, ικανούς να θρέψουν επαρκώς μια ολόκληρη οικογένεια.
Τρώω, ότι φυτεύω…
Η ιδέα επεκτάθηκε και σε αρκετούς δημόσιους χώρους. Στις περιοχές Haslingden, Rawtenstall, Bacup και Clitheroe, οι πολίτες πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και μέσα από μια σιωπηρή διαδικασία άρχισαν να αντικαθιστούν τα καλλωπιστικά δέντρα, που κοσμούσαν τα δημόσια παρτέρια και πάρκα με δέντρα, που αποδίδουν καρπούς, ενώ τα λουλούδια, που άλλοτε στόλιζαν με το χρώμα και την παρουσία τους τα βρετανικά πάρκα, έχουν αρχίσει να αντικαθίστανται με μπρόκολα, καρότα και πατάτες…
Ο δημόσιος χαρακτήρας της δράσης αυτής, δεν περιορίζεται μόνο στην καλλιέργεια (ο καθένας μπορεί να φυτέψει ότι θέλει) αλλά και στην συγκομιδή. Κάθε πολίτης του Clitheroe και των υπόλοιπων προαναφερθέντων πόλεων, μπορεί ελεύθερα να μαζέψει καρπούς από τα δέντρα ή πατάτες από το πάρκο, ανάλογα με τις ανάγκες της οικογένειάς του. Μοναδική προϋπόθεση; Να φροντίζει για την ανανέωση των καλλιεργειών, φυτεύοντας περισσότερους καρπούς και για τους υπόλοιπους…
Και ενώ πολλοί χαρακτηρίζουν την κίνηση αυτή ως μια συμβολική πράξη, που θέλει να τονίσει τις επιδράσεις των κλιματικών αλλαγών στη διατροφική αλυσίδα, οι υποκινητές του προγράμματος, αναφέρουν, πως σκοπός τους είναι να πείσουν ξανά τους ανθρώπους, πως για την αναζήτηση τροφής, δεν χρειάζεται να πάνε μόνο στο super market αλλά μπορούν απλά να κάνουν μια βόλτα στη γειτονιά τους, συλλέγοντας εδώδιμους καρπούς, που οι ίδιοι έχουν φυτέψει…
Το λαμπρό αυτό παράδειγμα των παραπάνω πόλεων, ακολούθησε η πόλη Todmorden, οδηγώντας τη δράση ένα βήμα παραπέρα. Δέντρα με εδώδιμους καρπούς αντικατέστησαν τα καλλωπιστικά δέντρα, που ως τότε κοσμούσαν τα πάρκα και τα σχολεία της περιοχής, που άρχισαν να καλύπτουν τις διατροφικές τους ανάγκες μέσα από την ντόπια παραγωγή. Όσο για το μέλλον; Στα σχέδια των κατοίκων, είναι η πλήρης διατροφική αυτάρκεια της πόλης ως το 2018…
Και αν όλα αυτά σας ακούγονται πολύ μακρινά ή ανέφικτα ή αν πιστεύετε, πως η Ελλάδα, δεν είναι έτοιμη για τέτοιου είδους καινοτομίες, σκεφθείτε, πως ακόμη και σε εξαιρετικά δύσκολες εποχές για την χώρα (βλέπε Κατοχή), η αυτάρκης σε αγαθά επαρχία, συντήρησε χιλιάδες αθηναϊκές οικογένειες, που κατέφυγαν σε αυτήν για να επιβιώσουν καθώς η πείνα θέριζε ανελέητα. Μήπως ήρθε η ώρα, να αρχίσουμε να μαθαίνουμε από το παρελθόν;
ΛΙΛΗ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου